Қорқыту-бұл оқушыны сыныптасымен немесе ұжымымен жүйелі түрде қорлау. Агрессия құрбандары әрқашан денсаулығына әсер етуі мүмкін қатты күйзеліске ұшырайды.
Егер сіздің балаңыз қорқытудың құрбаны болса, ата – анасына қалай әрекет ету керек?
- Сынып жетекшісі мен тәрбиешілерден қолдау алыңыз. Оларға жағдайды түсіндіріп, жанжалдың мәніне жетуге тырысыңыз: мүмкін мұғалімдер сізден гөрі көп нәрсені біледі және олар жанжалдың туындауы мен сипатын анықтауға жол көрсетуге көмектеседі.
- Құқық бұзушының ата-анасымен сөйлесіңіз. Мұны бәріне көрсетпей-ақ жасаған дұрыс: осылайша жағдайды нашарлату мүмкіндігі айтарлықтай төмендейді. Дәлелсіз болмас үшін қорлаудың дәлелдерін жинаңыз: нақты қауіптер мен қорлаудың дауыстық жазбалары, кибербуллингті растайтын скриншоттар (хабарламалар, SMS, қоңырауларды басып шығару, әлеуметтік желілердегі хабарламалар), сыныптастарының, достарының куәліктері – егер бұл баланы қорғауға көмектессе сіз бәрін, кез-келген ұсақ-түйекті қолдана аласыз.
- Егер өмірге, денсаулыққа немесе әл-ауқатқа нақты қауіп төнсе, онда жиналған барлық дәлелдермен бірге мектеп директорына, егер жанжал осы деңгейде шешілмесе – тұрғылықты жері бойынша құқық қорғау органдарына бару керек.
- Буферлік аймақты қалыптастырыңыз. Балаға бұрыннан бар байланыстарды нығайтуға және жаңаларын құруға, қиыншылықта көмекке келе алатын достар табуға, оның жағына шығуға немесе кем дегенде мұғалімдер мен ересектерге киім ауыстыратын бөлмеде, мектеп ауласында немесе дәретханада не болып жатқандығы туралы хабарлауға көмектесіңіз. Баланың сыныптастарын қонаққа шақырыңыз, тақырыптық кештер, мерекелер мен іс — шаралар өткізіңіз, ұлыңызға/қызыңызға достарымен бір секцияға жазылуды ұсыныңыз-ортақ мүдделер оларды одан әрі жақындастырады және жаңа таныстар табуға көмектеседі.
- Егер жағдай тым алысқа кетсе және құқық бұзушының ата — анасымен сөйлесу немесе басқа әдістер көмектеспесе-балаңызды басқа мектепке ауыстырыңыз. Әрине, бұл стресс, бірақ күнделікті қорлау мен кемсітуден әлдеқайда аз. Бірақ мұны балаға қандай да бір басқа үлгіде жеткізуге тырысыңыз, мысалы, мектептің өзгеруі бірегей оқу бағдарламасымен және мықты мұғалімдермен байланысты деп айтыңыз-осылайша бала жеңіліске ұшырамайды және қиындықтардан қашуға мәжбүр болмайды, керісінше қабілетті, талантты және ақылды, дарынды балаларға арналған мектепке ауысады.
- Сіздің балаңызға мектептегі қорқытудың салдарын азайту және жаңа мінез-құлық стратегияларын үйрену үшін психологпен сабақ қажет болуы мүмкін.
Ата – ананың міндеті-қорлау жағдайына тап болған баланы қорғау және қолдау ғана емес, сонымен бірге оған айналасындағылармен дұрыс, дені сау қарым-қатынас жасауға үйрету. Күнделікті өмірде зұлымдықпен, қатыгездікпен және агрессиямен бетпе-бет келуден аулақ болу өте қиын. Бала «жоқ» деп айтуды үйренуі керек, жолдастарының арандатуы мен айла-шарғысына берілмеуі керек, кейде, проблемаларын өз бетінше шешуден гөрі, кейде, ересектерге айту дұрыс екенін білуі керек және туыстары одан теріс айналмайтынына, қиын уақытта көмектесетініне және қолдайтынына сенімді болуы керек.
Қорқытудан негізгі қорғаныс – бұл ата-ананың сүйіспеншілігі мен зейіні, сенімді қарым-қатынас, эмоционалды байланыс, баланың күнделікті қиындықтарын ашық талқылау мүмкіндігі.